Nëse i lexoni etiketat në ushqime dhe pije, shumë shpesh do të gjeni praninë e acidit citrik.
Por për çfarë përdoret ky aditiv ushqimor? A është i dobishëm apo potencialisht i rrezikshëm për shëndetin?
Acidi citrik është në listën e përbërësve të shumë produkteve: verë dhe birrë, fruta dhe perime të parapaketuara, humus, lloje të ndryshme salcash, reçele, si dhe produkte për pastrimin e shtëpisë dhe për higjienën dhe bukurinë.
Është ndoshta një nga aditivët më të zakonshëm që përdoret kryesisht si ruajtës dhe për turshi.
Në produktet ushqimore, mund ta identifikoni edhe me shkurtesën E330. Acidi citrik natyral dhe acidi citrik artificial.
Para së gjithash, është e nevojshme të bëhet një dallim themelor: jo i gjithë acidi citrik është i njëjtë.
Ekziston një i natyrshëm, d.m.th. acid organik i pranishëm në fruta dhe perime (veçanërisht agrume) dhe acid citrik që riprodhohet në laborator.
Natyrisht, është një gjë të konsumoni ushqime që përmbajnë acid citrik në mënyrë natyrale, por një gjë tjetër, megjithatë, është të merrni ato të cilave u është shtuar acidi citrik si një shtesë.
Natyralja, e përmbajtur për shembull në lëngun e limonit, vepron si:
▪ antioksidant: pra do të thotë se është në gjendje të mbrojë trupin nga efektet e dëmshme të radikaleve të lira
▪ promovon shëndetin e zemrës dhe ndihmon në parandalimin e kancerit dhe sëmundjeve të tjera
▪ Alkalizues: Ata që ndjekin teorinë e ushqimeve me një pH acid ose bazë e dinë se ato që përmbajnë acid citrik (si dhe limonët) klasifikohen si alkalizues dhe për këtë arsye ndihmojnë në uljen e aciditetit të trupit.
▪ kelator: acidi citrik mund të veprojë si një kelator i metaleve të rënda, d.m.th. lidhet me këto substanca dhe i mundëson trupit t’i eliminojë më mirë ato
▪ parandalon gurët: ky acid mund të parandalojë formimin e gurëve në veshka dhe formimin e kristaleve të acidit urik
Megjithatë, të gjitha këto përfitime nuk janë të dukshme nga konsumimi i acidit citrik të riprodhuar në laborator dhe i përdorur si suplement ushqimor.
Në përgjithësi, kjo substancë prodhohet artificialisht duke përdorur disa sheqerna dhe fermentim nga kërpudhat Aspergillus niger (myk i zakonshëm i zi).
Kjo është mënyra më e lirë dhe më e lehtë për të prodhuar këtë aditiv ushqimor. Por a ka ndonjë rrezik të mundshëm për shëndetin në konsumimin e këtij lloji të acidit citrik?
Acidi citrik artificial: a është i dëmshëm për shëndetin?
Ndërsa acidi citrik natyral ka vetëm kundërindikacione të vogla (urth i mundshëm dhe erozion i smaltit të dhëmbëve), situata mund të jetë e ndryshme për acidin sintetik.
Megjithëse myku i zi filtrohet, disa besojnë se mykotoksinat (produktet e mbeturinave mikroskopike të mbetura nga kërpudhat) nuk hiqen plotësisht.
Prandaj, ekziston frika se gëlltitja apo thithja e këtyre substancave shumë të vogla mund të krijojë probleme para së gjithash sepse myku dhe mykotoksinat shoqërohen me shfaqjen e problemeve të frymëmarrjes, alergjive dhe madje edhe sëmundjeve kronike.
Ndër ekspertët që ngrenë alarmin për acidin citrik artificial është Maria Vila, mjeke në Qendrën e Mirëqenies Chambers në Shtetet e Bashkuara, e cila thotë se ekspozimi ndaj mykotoksinave mund të çojë në probleme të frymëmarrjes, lodhje kronike, alergji dhe probleme të tjera shëndetësore.
Ajo gjithashtu paralajmëron se ato mund të shkaktojnë acarim ose simptoma të astmës nëse acidi citrik është i pranishëm në kozmetikë ose produkte pastrimi.
Gjithashtu duhet theksuar se sheqeri i përdorur për prodhimin e acidit citrik vjen kryesisht nga panxhari dhe misri, të cilët janë ndër organizmat më të zakonshëm të modifikuar gjenetikisht (OMGJ).
Edhe pse disa ekspertë shqetësohen për pasojat e mundshme të marrjes së acidit citrik artificial, nuk ka një hulumtim të gjerë dhe përfundimtar që tregon një lidhje të qartë midis konsumit të këtij aditiv dhe problemeve të mundshme shëndetësore.
Megjithatë, ekziston një studim që arriti në përfundimin se acidi citrik nuk dëmton trurin ose mëlçinë.
Sigurisht, si gjithmonë, ju këshillojmë të minimizoni marrjen e ushqimeve të paketuara të pasura me aditivë dhe konservues si acidi citrik.
Ngrënia e ushqimeve të freskëta dhe vitale është gjithmonë dhe në çdo rast zgjidhja më e mirë.
